actueel

Verworven recht op loondoorbetaling bij ziekte

Tijdens ziekte heeft een werknemer recht op betaling van 70% van zijn gebruikelijke loon. Dat staat in artikel 7:629 Burgerlijk Wetboek. Mocht 70% van het loon minder bedragen dan het minimumloon dan moet gedurende de eerste 52 weken van de arbeidsongeschiktheid tenminste het minimumloon worden betaald. Dit is de wettelijke regeling. Werkgevers en werknemers kunnen van deze wettelijke regeling ten gunste van de werknemer afwijken. In veel cao’s is een regeling opgenomen dat in het eerste ziektejaar een hoger percentage moet worden doorbetaald dan het wettelijke percentage van 70%. Ook kan in de arbeidsovereenkomst of een arbeidsvoorwaardenreglement een hoger percentage worden opgenomen. Overigens moet er altijd 100% van het loon worden doorbetaald als een werknemer ziek is vanwege orgaandonatie, zwangerschap of bevalling.

Maar wat nu als een werkgever in afwijking van de wettelijke of contractuele regeling meer betaald dan door hem is verschuldigd? Stel dat een werkgever 70% van het loon van een zieke werknemer moet betalen, maar per vergissing betaalt hij 100% door. Moet een werknemer het teveel betaalde dan terugbetalen? Of mag een werknemer het teveel betaalde loon houden? Onderstaand wordt op deze vragen antwoord gegeven.

Gezichtspunten verworven recht
Om te bepalen of er sprake is van een door de werknemer verworven recht zijn een aantal gezichtspunten van belang. Deze gezichtspunten zijn door de Hoge Raad in zijn arrest van 22 juni 2018 gegeven, te weten:
- de inhoud van de gedragslijn;
- de aard van de arbeidsovereenkomst en de positie die de werkgever en de werknemer jegens elkaar innemen;
- de lengte van de periode gedurende welke de werkgever de desbetreffende gedragslijn heeft gevolgd;
- hetgeen de werkgever en de werknemer in verband met deze gedragslijn jegens elkaar hebben verklaard of juist niet hebben verklaard;
- de aard van de voor- en nadelen die voor de werkgever en de werknemer uit de gedragslijn voortvloeien;
- de aard en de omvang van de kring van werknemers jegens wie de gedragslijn is gevolgd.

Enkele praktijkvoorbeelden verworven recht
Afhankelijk van de specifieke omstandigheden kan worden bepaald of er sprake is van een verworven recht. Dit is het best uit te leggen aan de hand van een aantal concrete voorbeelden.

Bij een zaak die speelde bij het Gerechtshof ‘s-Hertogenbosch is aangenomen dat sprake was van een verworven recht. In zie zaak was de werknemer al eens eerder vier maanden ziek geweest. De werkgever had over die periode 100% van het loon betaald, terwijl hij slechts gehouden was 70% te betalen. Ongeveer 6,5 maand na de vorige ziekteperiode meldt de werknemer zich opnieuw ziek. De werkgever betaalt in deze nieuwe ziekteperiode 3,5 maand lang 100% van het loon, terwijl hij slechts gehouden is 70% van het loon te betalen. In de tweede ziekteperiode wordt na 3,5 maand 70% van het loon betaald. De werknemer was het daar niet mee eens en start een gerechtelijke procedure. Volgens het hof mocht de werknemer erop vertrouwen dat hij aanspraak maakt op 100% van het loon. De werkgever heeft ten onrechte 70% van het loon betaald, ook al was dat wel de afspraak. Gezien de omstandigheid dat er in de eerste ziekteperiode 100% loon is betaald en gezien het tijdsverloop waarin in de tweede ziekteperiode 100% van het loon is betaald is er sprake van een verworven recht, aldus het hof. De werkgever moet alsnog het achterstallige loon aan de werknemer betalen.

In een zaak die speelde bij de kantonrechter te Haarlem was de wettelijke regeling van toepassing. Bij ziekte maakt de werknemer aanspraak op betaling van 70% van zijn loon. Vanaf 2004 tot en met 2007 is deze werknemer regelmatig arbeidsongeschikt. De periodes dat hij vanwege ziekte niet kan werken variëren van één dag tot circa vijf aaneengesloten dagen. Het betreffen dus relatief korte ziekteperiodes. Gedurende alle ziektedagen heeft de werkgever 100% van het loon betaald. Vanaf 5 maart 2007 is de werknemer arbeidsongeschikt. Dit is de eerste langere periode waarin hij geen werkzaamheden kan verrichten. Hij ontvangt in deze periode 100% van zijn loon. Eind juni 2007 komt de werkgever erachter dat er teveel loon is betaald. De werkgever laat aan de werknemer weten dat er vanaf juni 2007 70% van het loon wordt betaald. De werknemer is het daar niet mee eens en start een gerechtelijke procedure. Volgens de kantonrechter is er geen sprake van een verworven recht. Het is de werkgever toegestaan om 70% van het loon te betalen. Wel moet de werkgever 100% van het loon van de maand juni 2007 voldoen aangezien de werknemer geen kans heeft gehad zijn uitgavenpatroon in deze maand te wijzigen, nu de werkgever pas eind juni 2007 aan de werknemer heeft laten weten dat in die maand 70% van zijn loon wordt betaald.

Tot slot een zaak die speelde bij het Gerechtshof Den Haag. Ook daar was de werkgever gehouden 70% van het loon te betalen tijdens ziekte. Net zoals beschreven in de eerste casus van dit artikel was de werknemer al eens eerder ziek geweest. Gedurende die eerste ziekteperiode die circa acht maanden heeft geduurd heeft de werknemer 100% van haar loon ontvangen. Ongeveer 1,5 jaar na de eerste ziekteperiode wordt de werknemer opnieuw ziek. Het loon wordt over de eerste maand van de ziekte volledig betaald, daarna ontvangt de werknemer 70%. De werknemer is het daar niet mee eens en stelt dat sprake is van een verworven recht op volledige doorbetaling van loon tijdens ziekte. Relevant bij deze zaak is dat de werkgever bij het verstrijken van de eerste ziekteperiode van deze werknemer een brief aan alle werknemers heeft gestuurd waarin werd geschreven dat voorheen bij ziekte het volledige loon werd doorbetaald, maar dat vanaf een bepaalde datum 70% van het loon zou worden betaald. Gezien die brief is geen sprake van een verworven recht, aldus het hof. Indien deze brief niet zou zijn verzonden dan zou mijns inziens wel sprake zijn van een verworven recht en was de uitkomst van deze aak anders geweest.

Bovenstaand artikel is gepubliceerd door: 
mr. drs. M. (Michiel) Vriezekolk is advocaat en curator sinds 2013.
Rechtsgebieden waarin hij specialist is zijn Arbeidsrecht en Ondernemingsrecht.
Recruit for Partners raadpleegt sinds jaren en met regelmaat de heer Vriezekolk voor complexe  vraagstukken. 

Copyright © 2016  Recruit for Partners.. All Rights Reserved.  | Disclaimer en Privacy Policy  | Cookie Policy  |  Webdesign: Onisontwerp.nl